Boeken vanuit ervaringsdeskundig perspectief

• Herry Vos (2022), 'Jij bent van ons'. Voshboek, ISBN 9789082990362

Georganiseerd sadistisch (seksueel) misbruik vanaf de geboorte, doorgegeven van generatie op generatie. Mensenhandel, kinderporno, prostitutie. Geweld. In dit boek de verhalen van hen die het niet hebben gered - de slachtoffers. De verhalen van hen die het wel hebben gered, dankzij hun moed, creativiteit, doorzettingsvermogen, hulp en een beetje geluk - de overlevers. De verhalen van hen - de therapeuten - die de ongelooflijk zware taak op zich nemen deze mensen te helpen zich te ontworstelen aan de criminele pedoseksuele netwerken én de ontelbare trauma’s die hun werden aangedaan. De programmeringen die in hen werden geplant onschadelijk maken. Verhalen bijna te gruwelijk om waar te zijn. Om te kunnen bevatten. De verhalen van de daders zelf, nee, die zijn er niet. Zij houden zich verborgen. Hen leren we kennen door wat de overlevers over hen zeggen. Het verbod deze verhalen te vertellen is groot, het geweld bij overtreding immens. Toch moet het gezegd worden, vinden overlevers, en zij zetten de stap. Het resultaat is dit boek. Slachtoffers en overlevers hebben het recht gehoord te worden, erkenning te krijgen. Zij zijn mensen.

• Annette van Luyk (2022), 'Getekend door een sekte'. Davey Jones Publishing, ISBN 9789464494143

Christine is vijf jaar oud als haar ouders zich aansluiten bij een extreme afsplitsing van een sekte waar rituelen, kindermisbruik en geweld aan de orde van de dag zijn. Ze wordt regelmatig naar een kolonie gestuurd waar kinderen uit de sekte worden gehersenspoeld en misbruikt. Maar ook thuis is ze verre van veilig... Door haar ijzeren wilskracht ontsnapte ze uit de hel van haar jeugd, maar dat ging niet zonder slag of stoot. Christine is nu een stoere, dappere vrouw die het heft in eigen hand nam, maar door haar traumatische verleden getekend blijft voor het leven.

• Anoniem (2022), 'Matroesjka. Een waargebeurd verhaal'. Ivonne Meeuwsen, ISBN 9789492853844

Het boek Matroesjka is een aanwinst voor eenieder die, vanuit welke positie dan ook, te maken heeft met DIS en/of sadistisch, georganiseerd kindermisbruik. Matroesjka onderging sadistisch ritueel misbruik in Nederland. Zij ontwikkelde DIS als gevolg hiervan. DIS is niet haar probleem, het was haar oplossing voor de verschrikkingen die ze als kind onderging.

• Lynn Crook (2022), 'False Memories: The deception that silenced millions'. Lynn Crook, ISBN 9798842213771

Dit boek biedt een blik achter de schermen over hoe mensen die beschuldigd worden van kindermisbruik en die een groot budget ter beschikking hebben, in staat zijn een grote menigte ervan te overtuigen dat de beschuldigingen gebaseerd waren op 'false memories'. Dit boek is een ware eye-opener voor overlevers, hulpverleners, advocaten en journalisten.

• Iris van Zomeren (2021), 'Van waanzin naar Wijsheid'. Elikser Uitgeverij, ISBN 9789463653541 

In dit samen met haar man Erik geschreven boek worden er gaandeweg het verhaal geregeld (spirituele) inzichten aangereikt, waarbij er ook veel aandacht is voor de mechanismes rond trauma en de verschillende therapeutische benaderingen die kunnen helpen bij het oplossen daarvan. Het is zowel geschikt voor overlevers als voor hulpverleners. Daarnaast kan het heel behulpzaam zijn voor eenieder die trauma meemaakt in zichzelf of in de omgeving en die daar inzicht in wil krijgen. Het verhaal van Iris laat zien dat een succesvolle individuele traumagenezing mogelijk is.

• José Al (2020), ‘Het bevuilde nest’. José Al, ISBN 9789090327341

In ‘Het bevuilde nest’ belicht José Al de specifieke sfeer van het opgroeiende kind in een gezin waarin beide ouders onveilig zijn voor het kind, het huis is geen thuis. Met als gevolg een gedesorganiseerde binding door vroegkinderlijk- en transgenerationeel trauma. Of je nu lotgenoot bent, persoonlijk of beroepsmatig betrokken of gewoon geïnteresseerd, dit boek zal niemand onberoerd laten. Het personage Astrid deelt aangrijpend eerlijk haar herinneringen, ervaringen en strijd. De toelichting, theoretische onderbouwing en onderzoeksresultaten - onder 500 zorgprofessionals en onder 200 van haar cliënten - schetsen daarnaast onverbloemd een haarscherp beeld van de wereld van slachtoffers, getuigen èn plegers en de levenslange gevolgen van een onveilige binding door alle vormen en kleuren van kindermishandeling. 

• Herry Vos (2019), 'Als zwijgen mag. Psychotherapie met een getraumatiseerde puber'. De Toorts, ISBN 9789060208663

In fictie gevatte beschrijving van een psychotherapie met een puber die vanwege haar opstandige gedrag wordt gedwongen naar een therapeut te gaan, om te voorkomen dat ze wordt ontslagen uit de jeugdinstelling waar zij verblijft, zodat ze op straat zou komen te staan. Deze onvrijwilligheid is er, naast redenen die met haar achtergrond te maken hebben, de oorzaak van dat zij lange tijd zwijgt. De essentie van dit boek is hoe de therapeut erin slaagt heel langzaam en met vallen en opstaan toch haar vertrouwen te winnen, waardoor haar trauma’s en de gevolgen ervan zich kunnen openbaren, en behandeling daarvan mogelijk wordt. Dit boek is geschreven op basis van ervaringen als psychotherapeut, en vanuit zorg over de steeds kleiner wordende mogelijkheden voor ernstig getraumatiseerde mensen de hulp te krijgen die zij verdienen, in een tijd die steeds meer wordt gedomineerd door symptoomgerichte en kortdurende behandelingen.

• Alison Miller (2022), 'Jezelf worden'. Kenniscentrum TGG, ISBN 9789083219905. (vertaling van 'Becoming yourself', 2014)

In tegenstelling tot het vorige boek van de auteur (Healing the Unmaginable: Treating Ritual Abuse and Mind Control) dat bedoeld was voor therapeuten, is dit boek bedoeld voor overlevers. Het neemt de overlever systematisch mee door een proces van het onder ogen komen van de traumatische ervaringen het inzien hoe zijn of haar symptomen het gevolg kunnen zijn van deze ervaringen. Ook geeft ze praktisch advies over hoe je als overlever stabiel en harmonieus kan leven en hoe je moeilijke uitdagingen aan kan gaan. Het boek leert de overlever ook hoe hij met zijn of haar complexe persoonlijkheidssysteem en met de traumatische herinneringen moet werken om de wonden te helen die door het misbruik zijn ontstaan. Uniek aan dit boek is dat de lezer aangesproken wordt alsof hij of zij dissociatief is, en informatie en oefeningen aangereikt worden gericht op de interne leiders van het persoonlijkheidssysteem. Het boek leert deze leiders hoe ze een coöperatieve en helende innerlijke gemeenschap kunnen opbouwen waarbinnen informatie wordt gedeeld, aan de behoeften van elk onderdeel wordt voldaan en traumatische herinneringen met succes kunnen worden verwerkt.

• Janetta Dorothea (2013), ‘Een moedige biografie’. Elikser B.V. ISBN 9789089545299.

In dit boeiende verhaal (in boek- en blogvorm) beschrijft Janneke haar zoektocht naar genezing van initieel onduidelijke symptomen. Een vruchteloze dwaaltocht via Riagg, psychotherapie, psychiatrische instellingen leidt haar naar zelf-help met de therapieën van Stettbacher en Jenson (vergelijkbaar met de tegenwoordig wellicht bekendere Byron Katie) om de trauma’s van een kindertijd gevuld met psychisch, fysiek en seksueel misbruik te verwerken. Haar onderbouwde kijk op en uitleg over haar eigen reis biedt waardevolle inzichten en handgrepen voor therapeuten en overlevers die zichzelf willen begeleiden. Vaak een noodzaak omdat het patroon van dergelijk complex trauma vaak nog steeds niet goed herkend en behandeld wordt waardoor slachtoffers gelabeld en gedrogeerd worden in plaats van genezen. Nederlandse versie: Hoor mij zwijgen. Engelse versie: I want to live.

• Fred Poort, Abigail Doreen, Carla Hamoen (2011), ‘Onschuldig’. Hamoen, ISBN 9789086030439

Drie schrijvers vertellen in dit boek elk op hun eigen unieke wijze over hun ervaringen met ritueel misbruik. Vanuit hun eigen oogpunt delen zij hun persoonlijke beleving en emoties over dit onderwerp. Door de waarheid te vertellen schijnt er licht op het duistere geheim dat ritueel misbruik is. Dit boek vertelt van enorme wanhoop, donker en pijn, maar ook van moed, troost en boven alles hoop op anders. Hoop dat echte vrijheid mogelijk is en dat overleven Leven kan worden. Eén van de schrijvers is psychologe en heeft ruime ervaring met de hulpverlening aan overlevenden van ritueel misbruik. Zij is een voorbeeld van hoe belangrijk het is om zich als hulpverlener op dit extreme gebied spiritueel (voor haar: vanuit haar christelijk geloof) gesteund te weten.

• Alice Jamieson (2010), ‘Vandaag ben ik Alice’. The House of Books, ISBN 9789044325492

Indringende beschrijving van het meervoudig persoonlijkheidssyndroom. Als tiener hoort Alice stemmen. In haar dromen ziet ze dat een meisje seksueel wordt misbruikt en wanneer ze wakker wordt, is ze blij dat zíj dat meisje niet is. Naarmate de jaren verstrijken worden de nachtmerries steeds schokkender, gedetailleerder en échter. Wanneer ze naar zichzelf in de spiegel kijkt, verandert haar gezicht in een masker. Het lijkt alsof iemand anders uit háár ogen kijkt. In ‘Vandaag ben ik Alice’ beschrijft Alice Jamieson haar moeizame strijd tegen de stemmen in haar hoofd. Ze leert met haar alter egos leert leven en besluit de confrontatie aan te gaan met de man die verantwoordelijk is voor haar ondraaglijke lijden. 

• Lina van Mellaert (2008), ‘Je mag weer mens zijn’. Kok, ISBN 9789043514927

Dit diepmenselijk boek richt zich tot slachtoffers van seksueel, emotioneel en lichamelijk geweld. In fijngevoelige poëtische teksten leeft de auteur mee met de diepe kwetsuren van de gewonde mens. Haar eenvoudige taal, krachtig en zo herkenbaar, biedt de lezer perspectief en troost. Als betrokken christen opent zij wegen naar herstel, bevrijding, wederopbouw, hernieuwd Godsvertrouwen en zelfs vergeving. Voor hulpverleners is dit boek – zowel op therapeutisch als pastoraal vlak – een bron van inspiratie en aanvullende ondersteuning, bij de begeleiding van slachtoffers.

• Ellen Bass, Laura Davis (2008), ‘The courage to heal’. Harper Collins, ISBN 0749309385 (Engels)

The Courage to Heal is een inspirerende, uitgebreide gids die hoop en een pad naar genezing biedt aan elke vrouw die als kind seksueel werd misbruikt – en aan degenen die om haar geven. Hoewel de effecten van seksueel misbruik van kinderen langdurig en ernstig zijn, is genezing mogelijk. Ellen Bass is dichter en schrijver, Laura Davis heeft zelf incest ondergaan. Door persoonlijke ervaring te combineren met professionele kennis, bieden de auteurs duidelijke uitleg, praktische suggesties en ondersteuning tijdens het genezingsproces. Lezers zullen zich herkend en aangemoedigd voelen door honderden aangrijpende verhalen uit de eerste persoon die zijn ontleend aan interviews en het uitgebreide werk van de auteurs met overlevenden, zowel nationaal als internationaal. Deze volledig herziene en bijgewerkte editie van het 20-jarig jubileum biedt de medelevende wijsheid waar het boek om bekend staat, evenals vele nieuwe inzichten.

• Richard Baer (2007), ‘Karen, de vrouw met 17 persoonlijkheden’. Meulenhoff Boekerij, ISBN 9789022549063

Integratieproces van 17 ‘alters’, die ontstonden in een ernstige vorm van seksueel misbruik. Een onvergetelijk verhaal over leven met een identiteitsstoornis, over hoop, doorzettingsvermogen en vriendschap. Karen, de vrouw met zeventien persoonlijkheden is het verbazingwekkende verslag van de reis die Richard en Karen samen hebben gemaakt om de zeventien persoonlijkheden te leren kennen, en uiteindelijk door hypnose te laten samenvoegen tot de Karen die ze vandaag de dag is: een jonge, sterke, gelukkige vrouw, en moeder van twee kinderen.

• Phil Mollon (1996), ‘Multiple Selves, Multiple Voices’. John Wiley & Sons Inc., ISBN 0471963305 (Engels)

Een vrouw verwerkt een incestueus verleden met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis. Tegenwoordig wordt de diagnose meervoudige persoonlijkheidsstoornis steeds beter herkend: een psychiatrische aandoening die vooral bij vrouwen voorkomt die in hun jeugd een ernstig psychotrauma hebben meegemaakt. Vaak is daarbij sprake van incest. De alter-ego’s hebben betekenis als psychisch afweermechanisme. Dit speelt ook bij de auteur van dit boek. In haar vroege jeugd is zij langdurig door haar vader misbruikt. Dit boek is de neerslag van het verwerken van dit verleden. Zij doet dit in voortdurend gebed en een intense relatie met God. Het bestaat uit dagboekfragmenten die een kleine drie jaar beslaan. In die tijd werd de auteur, zelf zendelinge, begeleid door een therapeute die haar liefde, acceptatie en begrip schonk.

• Rolande en Anne (1995), ‘Ons geheim… Ze geloven je toch niet’. Het Spectrum, ISBN 9789027441485

Ons geheim. Rolande en Anne. Twee zusters, de oudste en de jongste uit wat een normaal gezin lijkt in het noorden van Nederland. Op het oog gewone, moderne vrouwen. Maar de evenwichtige vrouwen die ze nu zijn, zijn ze lang niet altijd geweest. Naarmate de twee zusters opgroeiden en volwassen werden, werd hun leven gecompliceerder en ondraaglijker. Professionele hulp kon niet uitblijven en in therapie kwam beetje bij beetje de verschrikkelijke waarheid aan het licht. Zonder het van elkaar te weten, waren beide meisjes vanaf hun vroege jeugd door beide ouders verkracht en mishandeld.

• Liz Bijnsdorp (1995), ‘De stille terreur’. Vrij Geestesleven, ISBN 9789060383827

De stille terreur is een vertelling over macht, onderdrukking en bevrijding. Dit boek staat in het teken van het ontstaan van een ‘meervoudige persoonlijkheidsstoornis’. Het is een verhaal dat is geschreven vanuit eigen ervaring en die van lotgenoten. De schrijfster beoogt er aandacht mee te vragen voor het leed ‘waaraan veel kinderen worden blootgesteld’. Genoemd leed blijkt vele vormen te hebben: zelfmoord, incest, kindermishandeling, sociale ellende, aanranding, moord, manipulatie, dwang door religieuze sekten, misdaad, dood, ziekte, seks, drank, paranormale verschijnselen enzovoort. Het is moeilijk iets te bedenken dat niet in het boek wordt beschreven. Het is een gruwelijk dramatisch verhaal dat zich voornamelijk rond en in de jongen Casper afspeelt.

• Liz Bijnsdorp (1994), ‘De 147 personen die ik ben’. Vrij Geestesleven, ISBN 9789060383568

Liz Bijnsdorp beschrijft in dit boek zeer directe wijze hoe zij met de vele personen in haarzelf leeft. De traumatische ervaringen uit haar jeugd, de relatie met haar echtgenoot, de omgang en de zorg voor haar gezin van negen kinderen, de gang langs de vele therapeuten en artsen, en haar uiteindelijke streven naar genezing (of correcter: een harmonisch samenleven van de verschillende personen in haarzelf) over dit alles vertelt zij in een ongewoon openhartig en aangrijpend relaas. Liz Bijnsdorp schreef De 147 personen die ik ben om de ervaringswereld van een MPS’er beleefbaar te maken. Wie het boek leest, zal voortaan de werkelijkheid met andere ogen zien.

---

Vakliteratuur over TGG, Trauma & DIS

Boeken

• Ellert R.S. Nijenhuis (2022), ‘The trinity of trauma. Ignorance, fragility and control’. Vandenhoeck & Ruprecht, ISBN 9783525402474
• Bruce Perry & Maia Szalavitz (2020), ‘De jongen die opgroeide als hond, en andere verhalen uit het dagboek van een kinderpsychiater’. Scriptum, ISBN 9789463192088
• Herry Vos (2019), ‘Als zwijgen mag. Psychotherapie met een getraumatiseerde puber’. De Toorts B.V., ISBN 9789060208663
• Bessel van der Kolk (2016), 'Traumasporen. Het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen' (vertaling van 'The body keeps the score'). Uitgeverij Mens!, ISBN  9789463160315
• Eline M. Vissia (2016), ‘Pieces of the puzzle. Empirical studies on the diagnosis dissociative identity disorder’. Rijksuniversiteit Groningen, ISBN 9789036787352
• Sandra Wieland (2015), ‘Dissociation in traumatized children and adolescents. Theory and clinical Interventions’. Routledge, 9781138824775
• Michael Salter (2014), ‘Organised Sexual Abuse’. Routledge, ISBN 9781138789159

• Alison Miller (2012), 'Healing the Unimaginable. Treating Ritual Abuse and Mind Control'. Taylor & Francis Ltd, ISBN 9781855758827

• Maia Szalavitz & Bruce D. Perry (2010), ‘Het liefdevolle brein. Waarom empathie zo belangrijk is’. Scriptum, ISBN 9789055947324

• Onno van der Hart, Ellert R.S. Nijenhuis, Kathy Steele (2006), ‘The haunted self. Structural dissociation and the treatment of chronic traumatization’. W.W.Norton & Company, ISBN 9780393704013
• Rachel Yehuda (1998), ‘Psychological Trauma. Review of Psychiatry vol. 17’. American Psychiatric Association Publishing, ISBN 9780880488379
• H.F.M. Crombag & H.L.G.J. Merckelbach (1996), ‘Hervonden herinneringen en andere misverstanden’. Contact, ISBN 9789025406790
• Onno van der Hart (1995), ‘Trauma, dissociatie en hypnose’. Swets & Zeitlinger, ISBN 9789026517365
• Lenore Terr (1994), ‘Schokkende herinneringen. 7 gevallen van traumaverwerking en geheugenverlies’. Uitgeverij L.J. Veen, ISBN 9789025407223
• Suzette Boon & Nel Draijer (1993), ‘Multiple Personality Disorder in the Netherlands’. Swets & Zeitlinger, ISBN 9789026513619
• Judith Lewis Herman (1992), ‘Trauma en herstel. De gevolgen van geweld – van mishandeling thuis tot politiek geweld’. Wereldbibliotheek, ISBN 9789028426740
• Spencer Eth & Robert S. Pynoos (1985), ‘Post-traumatic Stress Disorder in Children. Progress in Psychiatry’. American Psychiatric Press, ISBN 9780880480673

---

Artikelen

• DIS is me ('22-'23), Thema TGG en DIS/AGDS. De weg naar herstel van TGG-ervaringen. Self-Published, ISBN 9789464912548
• Ellen Lacter (2023), 'Victims of Ritual Abuse and Child Trafficking: Recognition, Play Therapy, and Symbolic Communication'. Self-published, artikel dat basis was voor de lezing op het 9e symposium.
• Eline M. Vissia et. al. (2022), ‘Dissociative identity state-dependent working memory in dissociative identity disorder: a controlled functional magnetic resonance imaging study’. In: British Journal of Psychiatry Open 8, e82, 1-15
• Mirjam ter Beek & Nicole Nierop (2021). ‘Beschuldigingen van ritueel misbruik’. In: Expertise en recht, 5
• Herry Vos (2022), Reactie op ‘Beschuldigingen van ritueel misbruik’. In: Expertise en Recht, 3
• Mirjam ter Beek & Nicole Nierop (2022), Repliek op de reactie op ‘Beschuldigingen van ritueel misbruik’. In: Expertise en Recht, 3
• Onno van der Hart (2021), ‘Trauma-related dissociation: An analysis of two conflicting models’. In: European Journal of Trauma and Dissociation, 4
• Monika I. Roydeva & Antje A.T.S. Reinders (2021), ‘Biomarkers of Pathological Dissociation: A Systemic Review’. In: Neuroscience and Behavioral Reviews 123 (120-202)
• Michael Salter (2020), ‘Improved accountability: The role of perpetrator intervention systems’. UNSW Sydney
• Michael Salter (2020) ‘“A deep wound under my heart”: Constructions of complex trauma and implications for women’s wellbeing and safety from violence’. UNSW Sydney
• Antje A.T.S. Reinders en Dick J. Veltman (2020), ‘Dissociatieve Identiteitsstoornis: eindelijk uit de schaduw?’ In: British Journal of Psychiatry
• Antje A.T.S. Reinders (2019), ‘Aiding the diagnosis of Dissociatieve Identity Disorder: pattern recognition study of brain biomarkers’. In: British Journal of Psychiatry 215 (536-544)
• Michael Salter (2018), ‘Ritual Abuse, Mind Control and Organised Abuse: Examining our History and Looking Forward’. In: ISSTD News
• Antje A.T.S. Reinders (2018), ‘Neurodevelopmental origins of abnormal cortical morphology in Dissociative Identity Disorder’. In: Acta Psychiatrica Scandinavica 137 (157-170)
• Richard J. Loewenstein (2018), ‘Dissociation debates: everything you know is wrong’. In: Dialogues in Clinical Neuroscience 20, 3 (229-242)
• Vedat Sar et. al, (2017), ‘Revisiting the etiological aspects of Dissociative Identity Disorder: a biopsychosocial perspective’. In: Psychology Research and Behavior Management 10 (137-146)
• Eline M. Vissia et. al. (2016), ‘Is it trauma- or fantasy-based? Comparing dissociative identity disorder, post-traumatic stress disorder, simulators, and controls’. In: Acta Psychiatrica Scandinavica 1-18
• Bethany L. Brand et. al. (2016), ‘Separating fact from fiction: An emerical examination of six myths about Dissociative Identity Disorder’. In: Harvard Review of Psychiatry 24, 4 (257-270)
• Rafaële J.C. Huntjens et. al. (2016), ‘Trauma-related self-defining memories and future goals in Dissociative Identity Disorder’. In: Behavior Research and Therapy 87(216-224)
• Yolanda R. Schlumpf et. al. (2014), ‘Dissociative part-dependent resting-state activity in Dissociative Identity Disorder: A controlled fMRI perfusion study’. In: Plos One vol 9, Issue 6/e98795
• Antje A.T.S. Reinders et. al. (2014), ‘Opposite brain emotion-regulation patterns in identity states of dissociative identity disorder: a PET study and neurobiological model’. In: Psychiatry Research, Neuroimaging (1-8)
• Antje A.T.S. Reinders et. al. (2012), ‘Fact or factious? A psychobiological study of authentic and simulated dissociative identity states’. In: Plos One, 7, e39279
• David Spiegel et. al. (2011), ‘Dissociative Disorders in DSM-5’. In: Depression and Anxiety 28 (824-852)
• Ellen Lacter (2011), ‘Ritual Abuse and Torture-based Mind Control: Reducing and Preventing Re-contact with Abusers’. In: Healing & Psychotherapy
• J.R. Schore & A.N. Schore, (2008), ‘Modern attachment theory: The central role of affect regulation in development treatment’. In: Clinical Social Work Journal, 36 (9-20)
• Antje A.T.S. Reinders et. al. (2006), ‘Psycho-biological characteristics of dissociative identity disorder: a symptom provocation study’. In: Biological Psychiatry, 60, 7 (730-740)
• Antje A.T.S. Reinders et. al. (2003), ‘One brain, two selves’. In: Neuroimage 20 (2119-2125)
• M. Teicher (2002), ‘Scars that won’t heal: The neurobiology of child abuse’. In: Scientific American, 286, 3 (68-75)
• Onno van der Hart & Ellert R.S. Nijenhuis (1999), ‘Psychotherapie en hervonden herinneringen, deel 1: Fasegerichte behandeling versus ‘recovered memory therapy’’. In: Tijdschrift voor Psychotherapie, 25 (387-406)
• Onno van der Hart & Ellert R.S. Nijenhuis (1999), ‘Psychotherapie en hervonden herinneringen, deel 2: Richtlijnen voor de praktijk’. In: Tijdschrift voor Psychotherapie, 25 (407-422)
• N. Nicolaï (1991), ‘Incest als trauma: Implicaties en consequenties voor de behandeling’. In: Tijdschrift voor Psychotherapie, 17 (12-30)

Tot slot verwijzen we graag nog naar ons overzicht van de literatuur gepubliceerd door de Blue Knot Foundation en naar de boekenlijst op de site van Ellen Lacter.